toonladders en toontrappen
notenmateriaal
De tonen die in een melodie, muziekstuk of muziekfragment voorkomen noem je het notenmateriaal van dat stuk (melodie, fragment).
grondtoon
De grondtoon van een melodie is de toon waarop je verwacht dat de melodie eindigt.
Het blijkt dat die verwachting bij de meeste melodieën voor geoefende luisteraars meestal hetzelfde oplevert.
Hier volgen een aantal onvolledige melodiefragmenten, waarbij je aan het eind als losse noot de grondtoon hoort.
voorbeeld 1
voorbeeld 2
voorbeeld 3
voorbeeld 4
De overige noten ('begeleiding') die in het stuk voorkomen hebben soms grote invloed op wat je als grondtoon van de melodie hoort.
voorbeeld 5
voorbeeld 6
Voorbeeld 5 en 6 hebben dezelfde melodie als voorbeeld 1; bij voorbeeld 6 hoor je dezelfde grondtoon als bij voorbeeld 1, maar bij voorbeeld 5 wordt door de begeleiding een andere grondtoon gesuggereerd.
toonladder
Als je nu het notenmateriaal of de meest voorkomende noten rangschikt van laag naar hoog beginnend bij de grondtoon en eindigens een oktaaf hoger krijg je de toonladder van het stuk.